‘Verlichte Verdwaling’ Kunstlijn Haarlem op atelierbezoek bij deelnemer Rogier Polman. Rogier, geboren in een groot landhuis in Oud Velsen aan het Noordzee kanaal, woont en werkt in Haarlem.
Zijn geboortehuis bestaat niet meer, in 1963 is een stuk van het dorp weggehaald en Noordzee kanaal geworden. Rogier als klein jongetje heeft in het huis leren fietsen en van heel dichtbij enorme schepen langs zien varen en aan de overkant de Hoogovens. Hij zag wolken uit de schoorstenen komen. “Die wolken daar is nu veel gedoe over, maar ik vond dat van diepe schoonheid, en dan varen er van die grote schepen tussendoor. Als kind heeft dat ontzettend veel indruk gemaakt, en mijn hele leven gaat over dat beeld, ik teken nu veel fabrieken, die fabrieken hebben een poëtische en romantische betekenis. In die fabrieken wordt niks gemaakt, daar wordt gedroomd, daar gaat mijn werk over.”
Rogier is tekenaar, grafisch vormgever, fictie schrijver, fotograaf, collagist van machinerie en onderdelen, verzamelaar … een veelzijdig kunstenaar. De poëzie en romantiek staan centraal in zijn werk. Niet de status van iets, maar de persoonlijke zienswijze als uitgangspunt. Hij richt zich op het verleden waarin het heden, zijn intuïtie, emotie, en verbeelding geworteld is. “Wat ik maak gaat over mijn eigen geschiedenis, altijd autobiografisch, heel naar binnen gekeerd eigenlijk, en sommige mensen voelen dat aan en sommige mensen niet, ik ben een romanticus.”
Elke dag werkt Rogier in zijn atelier aan een serie tekeningen in mixed media vaak met kleine tekstjes erbij, een soort anekdotes over vroeger als klein jongetje in een vakantiehuisje in Wijk aan Zee, terug van het strand komen met teer aan je voeten, schoorstenen, fabrieken, schepen, windschermen, …
Tegelijkertijd werken aan een stapel tekeningen, elke dag een stukje verder is zijn werkmethode. Werkt heel prettig vindt hij, omdat hij altijd door kan gaan. Bij één tekening kan hij verder of slaat hij een nieuwe richting in en bij een andere tekening zit hij soms vast en gaat verder met de volgende of zoekt even inspiratie in zijn verzamelingen en vele boeken. Wanneer is een tekening af? Dat weet hij gewoon.
Niet alleen maakt Rogier werk, hij is ook een verzamelaar en verzamelt dingetjes, die hij vindt op rommel markten, dingetjes met een ziel. Verzamelen geeft hem inspiratie. Zoals oude zwart wit foto’s, radiobuizen, theelepeltjes, dameshorloges, … .
Rogier vindt zwart wit foto’s een mooi en geheimzinnig medium. Niet weten wat de kleuren zijn geeft ruimte voor eigen interpretatie. En tegelijkertijd heeft een zwart wit foto geschiedenis. Zoals theelepels waar een fotootje op zit. Dan vraagt hij zich af wie is dit?
Of dames horloges. “Een leven lang om de pols van een dame gezeten, die maakt de meest gelukkige en dramatische dingen mee, dat voel ik aan zo’n klokje, en vindt ik het leuk om daar over na te denken, scheidingen, geboortes, sex, … alles heeft dat dingetje meegemaakt.”
Oude radiobuizen vindt hij wereldjes op zich, architectuur wereldjes, daar kan hij helemaal in weg dromen. De radiobuizen verwerkt hij soms in beelden, die hij maakt van oude radio’s en zendapparatuur. Verschillende apparaten zaagt hij doormidden, plakt ze aan elkaar en maakt daar beelden van.
Persoonlijke ervaringen en algemene geschiedenis combineert hij in zijn werk, ook als schrijver. In Corona tijd heeft hij een boek over zijn leven gemaakt. Voor zijn dochter. Met o.a. de eerste luchtfoto van de pieren van IJmuiden, het verhaal over zijn jeugd, het landhuis, werk van vroeger tot nu, grafisch werk, tekeningen, collages, teksten, academie werk, fotografie, tijdschriften, meubels, gedichten, beelden, vormgeving boeken, scheepvaart, reizen, projecten, … in 450 pagina’s.
Rogier is naast deelnemer 20 jaar lang vormgever geweest van de Kunstlijn. Voor hem zit er geen verschil tussen kunst en toegepaste kunst. “Wanneer ik een affiche maak voor de Kunstlijn is de intentie waarmee ik dat maak hetzelfde is als wanneer ik een tekening maak. Ik kan het niet los zien van elkaar en voor mij is dit werk niet iets toegepast. Wanneer iemand zegt dit affiche vindt ik niks, dan ben ik 3 dagen van slag, want ik heb er weken over nagedacht, want het moet kloppen, het moet passen in mijn eigen kader.”
Erkenning is niks, herkenning is alles zegt Rogier altijd. “Soms zie ik werk van iemand, en dan zie ik dat diegene met zijn nagels aan de afgrond heeft gehangen, het ultieme maximale gemaakt wat toen mogelijk was, dat werk is altijd goed, dat komt altijd binnen met een mokerslag. Dit heb ik met Kiefer gehad in 1980 in het Stedelijk museum, ik kwam toen die zaal binnen en ik kon niet meer ademen, want alles klopte toen. Dat is het mooiste wat je kan overkomen. Kunst kan een revolutie teweeg brengen in je manier van denken en kijken. Daar ben ik altijd op zoek naar, nieuwe kunst.”
Het thema van de Kunstlijn 2021 ‘Verlichte Verdwaling’ bedacht door Rogier Polman, sluit hier mooi bij aan.
Rogier Polman houdt tijdens de Kunstlijn Haarlem 2021 open atelier op Wijngaardstraat 20 en zijn werk is te zien in De Kloostergangen aan de Grote Markt.
. . .
Uitgelicht: Atelierbezoeken “Wat betekent kunst voor jou?” Deze vraag stelt Larissa Neslo (zelf ook kunstenaar) aan kunstenaars in hun ateliers. Een ontdekkingstocht naar de kunst. Op Instagram en Facebook Kunstlijn Haarlem zijn deze atelierbezoeken te zien en te volgen.
Tekst en foto’s: Larissa Neslo
