De tentoonstelling Boven Natuur neemt de bezoeker mee in de wereld van het onverklaarbare. Bij binnenkomst sta je oog in oog met zes kleurrijke maskers op staanders van kunstenaar Carmen Schabracq. Ze lijken de tentoonstellingsruimte te bewaken of beschermen. Achterin de Vishal nodigt het vijf meter brede werk ‘Metamorphosis’ van Emma van Drongelen je uit dichterbij te komen. Door de transparante tekenlagen lijken mens en dier oneindig in elkaar over te gaan. Het hemelsblauwe wandtapijt met daarop een engelachtige figuur van Janpeter Muilwijk, dat los in de ruimte hangt, voert je blik naar boven.

De deelnemende kunstenaars onderzoeken en verbeelden elk op hun eigen manier het ruime gebied buiten de door ons waarneembare en verklaarbare wereld. Dit kan zijn door middel van spiritualiteit, magie, religie, mythes of volksverhalen. Ook het uitzicht vanuit de Vishal, aan de voet van de Grote of Sint Bavokerk, reikt verder en biedt – door het dakraam heen – zicht op het gewelf van zowel de kerk als de hemel daarboven. De kunstwerken in de tentoonstelling tonen bezielde werelden, waarin een grote verbondenheid met de essentie van het leven en de natuur voelbaar is en waarin alles op een dieper niveau met elkaar is verweven.

In een onzekere tijd waarin veel dreigingen voelbaar zijn, is het weer in contact komen met de natuur en onze bron volgens curator Van Drongelen een grote menselijke behoefte. Kunst kan hierbij een belangrijke rol spelen.

Deelnemende kunstenaars

Sophie Steengracht maakt tekeningen en schilderijen waarin het animisme centraal staat, de bezieling van de natuur. Ze werkt veelal met natuurlijke pigmenten die ze zelf maakt van planten uit haar tuin. Mythologie, magisch realisme, transformatie en de verwevenheid van mens en natuur zijn terugkerende thema’s in haar werk.

Janpeter Muilwijk maakt werken waarin religieuze en spirituele thema’s altijd aanwezig zijn. Met zijn verfijnde potloodtekeningen brengt hij een zachtheid de wereld in, boort hij een laag in de ziel aan die via zijn kunst naar boven kan komen. In de Vishal zal naast tekenwerk ook een wandtapijt van zijn hand getoond worden.

Shani Leseman werkt vanuit intuïtie en intentie en heeft zich verdiept in magie, hekserij en rituelen. In de tentoonstelling zijn van haar schilderijen en keramieken tarots te zien. Haar werken zitten vol symboliek en verwijzingen naar parallelle werelden.

Carmen Schabracq toont maskers, sculpturale objecten en schilderijen. Ze refereert in haar werk vaak naar folklore, rituelen, kunstgeschiedenis en tradities uit verschillende culturen en tijden. Thema’s als de gelaagdheid van identiteit, verbeeldingskracht, voorouderschap, geboorte en dood komen vaak terug in haar kleurrijke, tactiele en vaak ook humoristische werken.

Emma van Drongelen (tevens curator) toont monumentale tekeningen op schilderskatoen waar lijnen, bloedvaten en wortels ongemerkt in elkaar over gaan. Dier en mens, opkomst en verval, binnen- en buitenkant lijken onlosmakelijk verbonden. Thema’s uit de mythologie, maar ook wetenschap en spiritualiteit, zijn terug te vinden in haar werken.

Opening
Op vrijdag 21 februari om 17.00 uur opent in de Haarlemse Vishal de tentoonstelling Boven Natuur. Vijf kunstenaars tonen werk dat gaat over hun relatie met het spirituele en bovennatuurlijke. De tentoonstelling wordt geopend door Marjoleine de Vos, schrijver, dichter en columnist van NRC.

Zondag 23 maart kunstenaarsgesprek
Een kunstenaarsgesprek over het thema ‘het bovennatuurlijke’ onder leiding van Koos de Wilt. Alle kunstenaars zullen hierbij aanwezig zijn. Aansluitend zal pianiste Karin de Boef meditatieve muziek van onder meer Jacco Lamfers en Douwe Eisenga ten gehore brengen op een vleugel die speciaal voor deze gelegenheid in de Vishal wordt opgesteld (mogelijk gemaakt door Andriessen Piano’s-Vleugels).

In de Kleine Zaal
Voor de installatie Het grote niets (2025) laat Madelief van de Beek zich inspireren door het sobere en agnostische idee van het ‘grote zwarte niets’ na de dood. In haar videowerk zinkt zij langzaam het donkere water in.